Zydeco at Sea 2006

14 en 15 juli 2006 Zydeco at Sea Cajun en zydeco muziek op het strand van Ameland Hollum – Het was het vierde Zydeco at Sea festival op het strand van Ameland. Zes cajun en zydeco bands uit Nederland, Duitsland en Engeland speelden op vrijdag- en zaterdagavond. De Amelander Zydeco Beach Party, initiator van het festival, speelde op vrijdagsavonds als laatste van drie bands. Ze waren voorafgegaan door Allez Mama en de Creole Cats. Zaterdagmiddag is traditiegetrouw de middag van de jamsessie. De bands spelen in wisselende samenstelling en kregen assistentie van muzikanten uit het publiek. Zaterdag was de avond van Joe le Taxi uit Engeland, Cochon Blue uit Groningen en Elvis Fontenot & the Sugar Bees uit Engeland. Zydeco at Sea had dit jaar voor het eerst niet een eigen tent. De bands speelden in strandpaviljoen The Sunset. Zydeco at Sea speelt in een perfecte ambiance. De zonsondergangen van vrijdag en zaterdagavond waren van een zeldzame schoonheid die het plezier in muziek en dans vergrootte. Van voor zonsondergang tot diep in de nacht is het genieten van de muziek. Met de opzwepende klanken van de trekzak en het ritme van het wasbord spelen de bands de dansvloer vol. Volgend jaar viert Zydeco at Sea het eerste lustrum.

Zydeco at Sea 2006

De waddeneilanden zijn niet alleen oases van rust maar ook oorden waar je onverwacht kunt smullen van culturele, sportieve en educatieve hoogstandjes. Oerol van Terschelling is wereldberoemd. Watersporters kennen allemaal Rondje Texel. Op Vlieland lopen boekenwurmen een literaire zwerftocht over het Slauerhoff pad. Schiermonnikoog kleedt etalages aan voor het Etalagetheater. Ameland nodigt cajun en zydeco liefhebbers uit om het Zydeco at Sea festival te bezoeken. Stuk voor stuk pareltjes van evenementen. 

 De opsomming van evenementen kan worden aangevuld met tientallen grote en kleine activiteiten die op alle eilanden het leven en het bezoek nog meer de moeite waard maken. Besloten feesten, dorpsfeesten, openbare festivals, het lijkt niet op te kunnen op de eilanden. Dit talent blijkt over de hele wereld in min of meer geïsoleerde leefgemeenschappen aanwezig te zijn. Als geen ander weten de eilanders zichzelf, elkaar en de gasten te vermaken. De eilanden zijn al lang niet meer afgesloten van de buitenwereld te noemen. De vensterluiken zijn definitief open gezet. Kranten voor de ruiten tref je slechts sporadisch aan als alternatieve zonwering. De wereld komt binnen en Ameland pakt uit met een zydeco festival dat de wortels in Amerika heeft. cajun en zydeco Cajun en zydeco is ontstaan in een afgesloten leefgemeenschap in de staat Louisiana van Amerika. In die geïsoleerde situatie hebben mensen elkaar vermaakt met verhalen en muziek die samenkomen in de zydeco en cajun. Dat is te vergelijken met de activiteiten die op de eilanden ontplooid worden, waaronder Zydeco at Sea. Cajunmuziek is folk-achtige muziek, die teruggaat tot de 18e eeuw. De muziek ontstond uit een mengeling van de volksmuziek van de Cajun, Franse immigranten, en van hun zwarte slaven. De cajunmuziek wordt gezongen in het Cajun-Frans. De viool speelt samen met de eenrijige trekharmonica, gitaar en triangel. De Zydeco is de creoolse evenknie van de cajun. De muziek is doortrokken van bluesklanken. De tekst staat volledig in dienst van het ritme. 

Karakteristieke instrumenten zijn hier de 3-rijige trekzak en de grote accordeon. Wasbord, saxofoon, gitaar en bas ontbreken niet. Waltzin’with woman Op de avond van Koninginnedag staan ze als haringen in een ton. Opeengepakt in De Zwaan in Hollum. De Amelander band Zydeco Beach Party speelt daar volgens een zevenjarige traditie het Koninginnedagconcert. De fantastische nummers ‘Mustan Sally’, ‘Bayou Pon Pon’ en Old Back Door’ rollen uit de sax en trillen van de snaren. De accordeon riedelt daar doorheen. ‘Walzin’ with woman’ met de rauwe stam van Martinus Metz krijgt de zaal plat. Tot tranen toe geroerd. Het is het lievelingsnummer van zydecofan Wija. ‘Dit vind ik zo mooi. Dit nummer mogen ze wel vijf keer achter elkaar spelen. Geweldig’. Wija is niet van de dansvloer te slaan. Het Koninginnedagconcert is het opwarm concert voor het Zydeco at Sea festival. Ameland pakt uit met een muziekfestival Zydeco at Sea biedt 14 en 15 juli twee avonden cajun en zydeco artiesten die de dansvloer doen deinen. De zaterdagmiddag is gereserveerd voor een aanstekelijke jamsessie op het terras van het strandpaviljoen op het badstrand bij Hollum. 

 De locatie is perfect en de musici zijn van een klasse die van het podium spat. Het plezier in de muziek en de virtuositeit van het spelen leveren samen met de aanstekelijke ritmes van zydeco en cajun enthousiasme bij het publiek en een ongekende danslust. Van voor zonsondergang tot diep in de nacht is het genieten van de muziek in een romantische ambiance. Met de opzwepende klanken van de trekzak en het ritme van het wasbord spelen de bands de sterren van de hemel. Zydeco Beach Party Dat dit Zydeco festival op Ameland wordt georganiseerd is te danken aan de Amelander zydeco band Zydeco Beach Party. Zestien jaar geleden zijn ze begonnen en nu behoren ze volgens kenners tot de zydeco top van Nederland. Zydeco at Sea wordt dit jaar voor de vierde keer georganiseerd. Meer informatie over het festival is te vinden op de website; www.zydecoatc.nl

28 mei 2006 Trek er es Uut

Trekzak in Groesbeek 17e Trek er es Uut Groesbeek - Het was een Hemelvaartweekend waarbij de regen met bakken uit de hemel viel, maar dat kon de 17e Trek er es Uut niet deren. Van donderdag tot en met zaterdag speelden de deelnemers in diverse workshops. Voor zowel beginners, middenniveau als gevorderden was er veel te leren. Irina Sarolea, Greet Wuyts en Frans Tromp, Jan Budweis, Wim Claeys en de Deen Sonnich Lydom, de Engelse Katie Howson, de Ier Connor McCarthy, Kok de Koning, de Fransman Bruno le Tron en Bas van der Poll gaven in diverse genres trekharmonicalessen. Samenspel, akoestische instrumenten en dansworkshops naast de kinderspeelgroep maakten het Trek er es Uut weekend compleet. Workshop Cajun accordeon Een groep van 12 mensen stapt lokaal 36 binnen. Bas van der Poll geeft een workshop cajun accordeon. De cajun trekzak lijkt een vreemde eend in de bijt. Hij wordt French accordeon genoemd. Een Franse accordeon die trekzak is en helemaal niet uit Frankrijk komt, maar oorspronkelijk van Duitse makelij is. Het klinkt verwarrend, maar de cajun trekzak is een eenrijer die via Duitse immigranten in de States is terechtgekomen en door Franse harmonicaspelers is omarmd in de cajun cultuur als ‘hun’ instrument. Samen met de viool, gitaar en de triangel vormt het een cajun gezelschap. Bas van der Poll speelt trekzak in de Cajun Company en hij doet dat goed. Al jaren reist hij regelmatig af naar de Louisiana en bezoekt cajun spelers. Hij probeert hun spel te doorgronden en blijft French accordeon studeren. De cajun heeft Franse volksdeunen vereenvoudigd, leren we van Bas van de Poll. De melodietjes zijn teruggebracht tot two steps en walsen. Het gebeurde aan het eind van de 19e en het begin van de 20e eeuw. De basis van het cajun spel zoals wij dat van Van der Poll leren ligt in de periode van 1920 tot 1935. Wie gewend is aan een tweerijer en Franse volksmuziek speelt, moet voor cajun een andere houding aannemen. De trekzak staat op de rechterknie en helt iets naar voren. We gebruiken het duimleertje en de vingers van de rechterhand zijn gebogen. We slaan op de toetsen als hamertjes op een klokkenspel. Al deze elementen maken samen met de dubbelklanken en drieklanken, het ritme en de oude melodieën de cajun muziek. Van der Poll ontleedt voor zijn leerlingen het muziekstuk en hij bouwt het daarna op tot een speelbare two step of wals. We leren over de basisklanken, de Homekeys, de duwende G en de trekkende BD, de combinatie van akkoorden en de voorslag. We luisteren samen naar ouwe rotten in het vak. Nonc Allie passeert de revue en ook Ambrose Thibodeaux. Bas laat een video zien waarin de coryfeeën op cajun gebied niet alleen te horen maar ook te zien zijn. We zien spelers en vooral veel dansers. Cajun muziek is dansmuziek. ’s Avonds, bij een optreden van de Cajun Company wordt dat nogmaals bevestigd. De dansvloer is vanaf de eerste klanken gevuld. We gaan na dit weekend naar huis met een hoofd vol klanken en de basisvaardigheid in de vingers. Thuis gaan we oefenen, luisteren naar cajun en weer oefenen. De ‘Valse de Bayou Chene’ en de ‘Two step à Nonc Allie’ klinken uit de cajun accordeon.

Koninginnedag 2006

Reünie BWS examenklas 1971

Op 2 april 2006 was de reünie van BWS examenklas 1971. Tijdens de reünie van deze  examenklas klonk het Westzuidwest van Ameland uit mijn trekzak.

Draadjes naar het verleden

Een Hohner trekzak staat met koffer en al in het Sorgdragermuseum. Het is een draadje naar het verleden van één van de kinderen van één van de basisscholen op Ameland. Alle leerlingen van de groepen 6, 7 en 8  hebben binnen hun familie naar ‘Draadjes naar het verleden’  gezocht. Jos Beijaard kwam met de trekzak van opa Anne Beijaard aanzetten. Beijaard was van 1966 tot 1994 speelman bij de Amelander volksdansgroep. “In die tijd hebben ze in verschillende landen opgetreden”, zegt Jos over zijn grootvader. “Kijk maar naar de stickers op de koffer.” Samen met het Fries historisch en letterkundig centrum Tresoar en de historische stichting De Ouwe Pôlle hebben de kinderen in de maanden februari en maart naar hun eigen draadjes naar het verleden gezocht. Ze hebben stambomen gemaakt en voorwerpen uit hun familie meegenomen naar school om er over te vertellen. Van deze voorwerpen is in het Sordragermuseum een tentoonstelling samengesteld. Draadjes aan het plafond leiden de bezoeker. Burgemeester Hans Lesterhuis opent de tentoonstelling door de draadjes met elkaar te verbinden. Het is een ontroerende tentoonstelling geworden, waar knuffelkonijn van betovergrootmoeder staat uitgestald naast een potvistand. De Hohner staat er vlakbij. Het project is gestart op initiatief van De Ouwe Pôlle. De historische stichting wil de kinderen bekend maken met de geschiedenis van Ameland. Door dit project hebben ze nadrukkelijker stilgestaan bij hun grootvader die kolenboer was, hun overgrootvader die ter walvisvaart ging. De kinderen weten nu wat klimschaatsen zijn, de ijzers waarmee opa Metz in de stroompalen klom. Ze kennen het verhaal van het arrenslee beeldje dat een boerderijbrand overleefde. De slee ging in de vlammen op. Het houten paardje stond op de schoorsteenmantel omdat het gerestaureerd moest worden en overleefde. Ze kennen nu ook het verhaal van speelman Beijaard, die met de volksdansgroep naar Denemarken en Zweden reisde. De getuigen zitten als stickers op de koffer. Het muziekboek ligt naast de trekzak in de vitrine. Het is bij “Hakke tone” opengeslagen. Zoon Joop Beijaard, oom van Jos, speelt ook trekzak. Jos weet nog niet of hij het gaat leren.

Sfeermarkt 2005

Tijdens de Sfeermarkt in Hollum op 28 december 2005 speelden de mensen van de trekzakgroep Wad'n Trekkers in de walm van hete chocolademelk en de insprerende geur van glűhwein.

Voor geen goud

In de Week Uit Huis aan Huis die met De Nieuwe Dockumer Courant op het eiland wordt verspreid, stond op 28 september 2005 een artikel over de verzameling trekzakbeeldjes in de rubriek 'Voor geen goud'. 'Voor geen goud' is een rubriek over voorwerpen die mensen voor geen goud kwijt willen. 

Tekst Koos Molenaar - Foto Jan Spoelstra.

Trekzak blijft Jeanet de Jong bezighouden 

Jeanet de Jong uit Hollum is verslingerd aan de trekzak. Ze heeft altijd al dit instrument willen bespelen. Toen ze in Groningen niet ver van de muziekschool woonde kon ze de verleiding niet langer weerstaan. Ze ging op les en van het een kwam het ander. Jeanet ging beeldjes sparen van figuurtjes met de trekzak bespelen. De Amelandse maakt een duidelijk onderscheid tussen trekzak en accordeon. ,,Beeldjes met een klavier laat ik staan’’, zegt ze resoluut. ,,Een accordeon is meer een piano voor je buik. Het volkse van de trekzak spreekt me aan.’’ Elke keer als Jeanet naar Amsterdam of Groningen gaat dan komt ze wel met een beeldje thuis. De vakanties leiden haar ook vaak naar landen waar de trekzak populair is en ook dan gaat er steevast een beeldje mee terug. 

Jeanet is een kleine zes jaar geleden met verzamelen begonnen en ze heeft er nu bijna dertig. Ze zijn allemaal van verschillend materiaal gemaakt. Ze heeft poppetjes van hout, steen, glas, kunststof, metaal, gips en porselein. Welke ze als eerste heeft gekocht weet ze eigenlijk niet meer. Ongetwijfeld zal ze haar eerste aankoop hebben gedaan in de Martinistad. ,,Daar hebben ze tritsen aan antiek- en curiosawinkeltjes.’’ De beeldjes zijn haar allemaal even lief, ook die waarvan ze kon zien dat hij al beschadigd was toen ze hem kocht. ,,Ik hoefde er daarom maar anderhalve euro voor te betalen. Ik wikkelde hem in een jas. Thuis gekomen was ik het beeldje helemaal vergeten, ik pakte de jas en het beeldje viel op de grond. Ik heb hem gelijmd en nu staat hij tussen de verzameling.’’ 

Tussen alle ‘normale’ muzikantjes staan in de vitrine twee engeltjes met een trekzak. Echt verwonderlijk is dat niet, want bij kerstmis zie je altijd engelen met trompetten en trekzakken, weet Jeanet. Jeanet heeft aardigheid aan het verzamelen, maar het is niet zo dat zij de beeldjes per se in haar bezit moet hebben. ,,Ik wil geen slaaf van mijn verzameling worden.’’ Ze mag graag rommelmarkten zoals in Eelde afsneupen, en daarbij heeft ze eigenlijk altijd wel succes. ,,Het zijn over het algemeen geen beeldjes waar veel belangstelling voor bestaat, ze blijven wel staan.’’ 

Jeanet heeft twee trekzakken: een traditionele en een cajun-trekzak. Cajun is de muziekstroming die de Fransen hebben meegebracht naar de moerasgebieden in de Verenigde Staten. Op Ameland was dit jaar de derde editie van een cajun- en zydecofestival en dat was genieten voor Jeanet. ,,Het is ongelooflijk hoeveel muziek die artiesten uit een rij van tien knoppen weten te halen’’, zegt ze vol bewondering. De cajun is haar nieuwste ‘ontdekking’. Eerder was ze al gecharmeerd geraakt van de trage Bretonse manier van spelen, het krachtige en fanatieke van de Basken, en het lichtere werk van de Italianen. De Zwitserse variant vindt ze een te hoog ‘hoempapa’-gehalte hebben. Jeanet heeft onlangs het boek gelezen over de reis van de trekzak vanuit Europa naar Louisiana. Ja, de trekzak blijft de Hollumse bezig houden.

Zydeco at Sea 2005

14 en 15 juli 2005 Schrijf in je agenda, vrijdag 14 en zaterdag 15 juli is het tijd voor Zydeco at Sea. Het vierde internationale zydeco en cajun festival op Ameland met de prachtige naam Zydeco at Sea gaat door. Het bestuur van Stichting Zydeco at Sea en de jongens van de Amelander Zydeco Beach Party zijn al maanden druk bezig met de voorbereidingen. Het festival vindt plaats op het badstrand van Hollum, onder de rook van strandpaviljoen The Sunset en goedkeurende glans van de ondergaande zon. Zydeco at Sea speelt zich af op het badstrand bij Hollum, in, bij en naast The Sunset. Een ongelooflijk feestelijk evenement waar we nog jaren van hopen te genieten. Toch betekent het organiseren van een dergelijk festival elke keer weer een grote investering in tijd en ook in geld. Tijd hebben de zydeco- en cajunliefhebbers van het eiland er graag voor over. Het bestuur van Stichting Zydeco at Sea en de jongens van Zydeco Beach Party zijn al maanden druk bezig. Het geld lijkt soms een probleem te worden. Word daarom vriend van Zydeco at Sea en stort € 11,-- of een veelvoud daarvan om dit festival een financiële steun in de rug te geven. Kijk ook op de website; www.zydecoatsea.nl voor alle informatie.   Mail info@zydecoatsea.nl

Wad'n trekkers 2 april 2005

April 2005 treden de Wad'n Trekkers op in ontmoetingscentrum Ons Hol, voor de Vrouwen van Nu. De Wad'n Trekkers is een club van trekzakspelers op Ameland.