Tekst Koos Molenaar - Foto Jan Spoelstra.
Trekzak blijft Jeanet de Jong bezighouden
Jeanet de Jong uit Hollum is verslingerd aan de trekzak. Ze heeft altijd al dit instrument willen bespelen. Toen ze in Groningen niet ver van de muziekschool woonde kon ze de verleiding niet langer weerstaan. Ze ging op les en van het een kwam het ander. Jeanet ging beeldjes sparen van figuurtjes met de trekzak bespelen.
De Amelandse maakt een duidelijk onderscheid tussen trekzak en accordeon. ,,Beeldjes met een klavier laat ik staan’’, zegt ze resoluut. ,,Een accordeon is meer een piano voor je buik. Het volkse van de trekzak spreekt me aan.’’
Elke keer als Jeanet naar Amsterdam of Groningen gaat dan komt ze wel met een beeldje thuis. De vakanties leiden haar ook vaak naar landen waar de trekzak populair is en ook dan gaat er steevast een beeldje mee terug.
Jeanet is een kleine zes jaar geleden met verzamelen begonnen en ze heeft er nu bijna dertig. Ze zijn allemaal van verschillend materiaal gemaakt. Ze heeft poppetjes van hout, steen, glas, kunststof, metaal, gips en porselein. Welke ze als eerste heeft gekocht weet ze eigenlijk niet meer. Ongetwijfeld zal ze haar eerste aankoop hebben gedaan in de Martinistad. ,,Daar hebben ze tritsen aan antiek- en curiosawinkeltjes.’’
De beeldjes zijn haar allemaal even lief, ook die waarvan ze kon zien dat hij al beschadigd was toen ze hem kocht. ,,Ik hoefde er daarom maar anderhalve euro voor te betalen. Ik wikkelde hem in een jas. Thuis gekomen was ik het beeldje helemaal vergeten, ik pakte de jas en het beeldje viel op de grond. Ik heb hem gelijmd en nu staat hij tussen de verzameling.’’
Tussen alle ‘normale’ muzikantjes staan in de vitrine twee engeltjes met een trekzak. Echt verwonderlijk is dat niet, want bij kerstmis zie je altijd engelen met trompetten en trekzakken, weet Jeanet.
Jeanet heeft aardigheid aan het verzamelen, maar het is niet zo dat zij de beeldjes per se in haar bezit moet hebben. ,,Ik wil geen slaaf van mijn verzameling worden.’’
Ze mag graag rommelmarkten zoals in Eelde afsneupen, en daarbij heeft ze eigenlijk altijd wel succes. ,,Het zijn over het algemeen geen beeldjes waar veel belangstelling voor bestaat, ze blijven wel staan.’’
Jeanet heeft twee trekzakken: een traditionele en een cajun-trekzak. Cajun is de muziekstroming die de Fransen hebben meegebracht naar de moerasgebieden in de Verenigde Staten. Op Ameland was dit jaar de derde editie van een cajun- en zydecofestival en dat was genieten voor Jeanet. ,,Het is ongelooflijk hoeveel muziek die artiesten uit een rij van tien knoppen weten te halen’’, zegt ze vol bewondering.
De cajun is haar nieuwste ‘ontdekking’. Eerder was ze al gecharmeerd geraakt van de trage Bretonse manier van spelen, het krachtige en fanatieke van de Basken, en het lichtere werk van de Italianen. De Zwitserse variant vindt ze een te hoog ‘hoempapa’-gehalte hebben.
Jeanet heeft onlangs het boek gelezen over de reis van de trekzak vanuit Europa naar Louisiana. Ja, de trekzak blijft de Hollumse bezig houden.
